Vier leerdimensies Loyale Tegenspraak
Op basis van de verhalen en ervaringen van de vele ambtenaren en leidinggevenden die we hebben gesproken, zien wij dat voor het creëren van een goede en veilige omgeving voor loyale tegenspraak, organisaties actief stappen moeten zetten.
Tegenspreker, leidinggevende, ondersteunende structuur en organisatiecultuur
Op basis van de interventies die wij de afgelopen jaren hebben gehad, is er veel kennis opgehaald. Dit hebben wij concreet gemaakt in vier dimensies.
- De eerste dimensie gaat over de tegenspreker
Hoe staat het met de moed, het gedrag, de houding en de rolvastheid van de tegenspreker? En in hoeverre ervaart de tegenspreker de behoefte, de mogelijkheid en de veiligheid om zich uitspreken? - De leidinggevende en de stijl van leidinggeven is cruciaal in het open ontvangen van tegenspraak en het accuraat doorgeleiden van signalen.
De leidinggevende is verantwoordelijkheid voor het organiseren van tegenspraak. Denk daarbij aan het creëren van tijd, ruimte en een veilige omgeving voor tegenspraak. Ook is de relatie tussen inhoudelijke expertise en hiërarchie een belangrijk aandachtspunt. - De ondersteunende structuur binnen organisaties heeft ook invloed op de ruimte voor loyale tegenspraak.
Is er voldoende steun en zijn er duidelijke personen, routes of procedures die ondersteuning bieden voor loyale tegenspraak? - De organisatiecultuur is een vierde terugkerende dimensie en gaat over de ruimte en tijd die er is binnen de organisatie voor kritische reflectie en tegenspraak.
Wordt deze bewust opgezocht of georganiseerd? Of is de focus te zeer gericht op het voorkomen van politiek rumoer, (korte termijn) prestaties, of het managen van processen en procedures?
Wil je meer weten over de interventies? Mail ons: grenzeloossamenwerken@rijksoverheid.nl