Opgavehuis De Plint naar de Dutch Design Week!
Hoe zet je een fysieke ruimte in om opgavegericht samen te werken aan maatschappelijke onderwerpen? Dat leggen Initiatiefnemers van ‘De Plint’ Paul Pegels en Susanne van den Oudenhoven graag uit. In dit interview staan ze stil bij over de reis de ze hebben afgelegd om te werken aan een ‘Opgavehuis’ het nut en de noodzaak ervan en waar ze naartoe willen in de toekomst. Tijdens de Dutch Design Week van 19 t/m 27 oktober delen zij live hun kennis en inzichten.
Susanne, wat is het initiatief geweest van Grenzeloos Samenwerken en het openen van de ruimte De Plint?
Susanne: “Ons programma Grenzeloos Samenwerken heeft samen met verschillende opgaveteams een centrale vraag gesteld: hoe kunnen we opavegericht werken verder brengen? Dit heeft geleid tot het experiment van De Plint.
Paul: “Vanuit mijn rol binnen Huisvestingsbeleid denk ik graag na over hoe we innovatief kunnen omgaan met de inzet van kantoorruimtes. Bij het gebruik van Rijkskantoren is de visie om deze zo breed als mogelijk in te zetten voor gebruik door Rijksambtenaren, maar ook door anderen. Ze zijn immers met belastinggeld gefinancierd en dan is medegebruik een mooie manier om deze locaties maatschappelijk ter beschikking te stellen.”
Susanne vult Paul aan: “Bij onze departementen, J&V en BZK, stond op de begane grond een ‘Plint’ leeg. Een ongebruikte ruimte voor opslag die al geruime tijd niet in bedrijf was. Hier zagen we ook vanuit ons programma Grenzeloos Samenwerken brood in. We wilden deze ruimte inzetten als experiment, met als doel opgaveteams uit te nodigen die een laagdrempelige ruimte zochten om samen te werken aan interdepartementale vraagstukken. De Plint past daarmee ook binnen ons gedachtegoed van ons programma.”
Paul: "Denken buiten de gebaande paden zorgt voor vernieuwing, zo heeft De Plint kunnen ontstaan"
Hoe is dat proces in gang gezet?
Paul: “Om zoiets op te zetten, ga je buiten de gebaande paden denken. Dat betekent dat je soms buiten de kaders aan een oplossing denkt. Ik help vanuit mijn enthousiasme en netwerk graag mee om het experiment verder te ontwikkelen om zo zoveel mogelijk impact te maken. Ik steek er graag m’n nek voor uit, want ik zie dat de vraag om teams buiten hun eigen departementen samen te brengen hard nodig is om opgavegerichter te kunnen werken.
Daar kan Susanne meer over vertellen.
“Zeker”, zegt Susanne. “Ons programma helpt de Rijksdienst te verbeteren. Een van die pijlers is het versterken van ambtelijk vakmanschap. En in het verlengde daarvan opgavegericht werken waarin we collega’s helpen met het concreet maken van hun maatschappelijke opgave. Door op de begane grond een ‘opendeurenbeleid’ te hebben, door het ontbreken van toegangspoortjes kunnen collega’s vanuit alle rijksonderdelen en daarbuiten, samen komen om aan opgaven te werken en die kennis uit de praktijk meenemen in het realiseren van hun opgaven. En staan we in contact met de samenleving; mensen die langslopen komen even binnen om koffie te drinken, je hoort meteen we wat er speelt in de samenleving. Die kennis is waardevol.”.
Werken jullie samen met meerdere partijen in De Plint?
Vanaf het eerste moment werken we met meerdere programma’s en collega-ambtenaren, maar ook bedrijven, innovatief en laagdrempelig samen. Deze samenwerking bestaat uit partners binnen het Rijk zoals Rijksvastgoedbedrijf, Hybride Werken, Testlab OM en Agenda Stad.” “En externe partners zoals Rever, met wie we om tafel zitten om te kijken hoe we de nieuwe Plint in kunnen richten”, vult Paul aan. Susanne vervolgt: “Ja, we hebben medio september de sleutel gekregen van een nieuw in te richten Opgavehuis”. Samen met de opgaveteams die hier werken (TestLab OM en Pilot Duurzame CAO, Rijks Innovatie Community) leren we aldoende wat wel en niet werkt en zo ontwikkelen we het concept verder.
Wat is volgens jullie de kracht van De Plint?
Susuanne: "We hebben vier regels als centraal uitgangspunt voor De Plint (ook tussenruimte genoemd) gesteld, samen gebundeld zit daar de kern van de kracht in:
- De tussenruimte is onaf en dat laat ruimte voor eigen invulling en stimuleert eigenaarschap.
- De tussenruimte is neutraal. Zo faciliteert het een mate van gelijkwaardigheid en openheid om vrij te delen.
- De tussenruimte biedt laagdrempelige interactie tussen verschillende partijen.
- De tussenruimte is op straatniveau en vormt zo eerste stap tussen binnen en buiten.
Ze vervolgt: “Daarnaast vind ik het fascinerend om te zien hoe een fysieke ruimte op innovatieve wijze bijdraagt aan maatschappelijke vraagstukken. Ik hoop dat onze visie, in de vorm van dit lerende experiment, inspiratie kan bieden voor andere bedrijven of instellingen om hun (maatschappelijke) doelen te bereiken. We willen op de Dutch Design Week graag onze kennis delen, maar ook kennis opdoen. Over de schutting kijken noem ik het ook weleens. Na de Dutch Design Week gaan we verder op tour om anderen te inspireren. Zoals de Dag van de Bedrijfsvoering binnen het Rijk.”
Paul: “Ik vind het belangrijk om ook binnen het rijk te delen dat het een laagdrempelige en toegankelijke ruimte is die uitnodigt om samen te komen werken, maar als je me écht zou vragen wat de kracht is, is dat we zonder middelen toch iets van de grond hebben krijgen.”.
Susanne: "De eerste Plint voelde als een campingvariant. We moesten van scratch beginnen om de ruimte aan te kleden."
Jullie gaven aan dat er een tweede Plint in de maak is. Wat zegt dat over het succes van jullie experiment?
Susanne: “Vooral het belang dat zulke ruimtes nodig zijn. De eerste Plint voelde als een campingvariant. We moesten van scratch beginnen om de ruimte aan te kleden. En alles eerst zelf doen. Nu de eerste Plint staat, hoeven we het wiel niet meer uit te vinden. En is er vertrouwen om het concept verder uit te rollen. Paul: “Het is mooi om te zien dat het succes en de bekendheid van de eerste Plint helpt om de tweede Plint (letterlijk) vorm te geven en Rijksonderdelen geneigd zijn eerder en sneller te helpen.”
Kunnen we nog meer Opgavehuizen verwachten?
Paul: “Uiteindelijk zou ik het fijn vinden dat we de Plint schaalbaar kunnen maken. Meerdere ruimtes openen in verschillende steden die we naar het concept van De Plint kunnen inrichten. Maar omdat we lerend ontwikkelen en dus alles stap voor stap doen, ben ik voorzichtig met doelstellingen.”
Susanne: “Daar is Dutch Design Week een mooi uithangbord voor: inspireren van anderen, maar zelf ook kennis en kunde meenemen om volgende Opgavehuizen te realiseren en nog beter in te kunnen zetten”. We zijn overigens enorm geholpen door creatieve, innovatie collega’s zoals Jeroen Wijers van het Rijksvastgoedbedrijf. We weten inmiddels dat als we echt willen opschalen we richting het systeem moeten bewegen binnen onze organisaties."