Symposium Loyale Tegenspraak 2023

Nieuwsbericht | 09-10-2023 | 13:43

Twee jaar Loyale Tegenspraak

In de afgelopen twee jaar dat het project Loyale Tegenspraak bestaat, zijn er veel verhalen, ervaringen en dilemma’s van veel Rijksambtenaren opgehaald. Hoe wordt tegenspraak vanuit hen ervaren en hoe verhoudt zich dat tot het vergroten van de ruimte om deze tegenspraak te uiten? Het symposium stond dan vooral in het teken van deze opbrengst. Daarnaast was er een gevarieerd middagprogramma met ruimte voor inspiratiesessies en was er de lancering van het Boek Loyale Tegenspraak.

Bas van den Dungen: ‘Ik wil ook handelingsperspectief, niet alleen tegenspraak.’

Plenaire bijeenkomst

Secretaris-generaal van het Ministerie van Financiën, Bas van den Dungen, opende het symposium. Hij vertelde over zijn ervaringen met zowel het geven als ontvangen van loyale tegenspraak. Daarna was er ruimte voor Yntse Koenen, bestuurder van A+O-fonds Rijk. Yntse sprak onder andere over het belang van tegenspraak in relatie tot sociale veiligheid. Sandra Palmen sloot de plenaire sessie af. Als strategisch adviseur Rechtsstaat, stond ze stil bij haar ervaringen over het schrijven van haar memo Palmen. 

Yntse Koenen: ‘Als het escaleert trek je als medewerker aan het kortste eind.’

Inspiratiesessies

Er was een aantal inspiratiesessies die bijgewoond konden worden. De bezoekers hadden keuze: ze konden twee inspiratiesessies bijwonen van de in totaal vier aangeboden sessies. De inhoud van de inspiratiesessies liep uiteen.

• Als werk en persoonlijke waarden niet (meer) samen gaan
  Rijksmedewerkers kunnen principiële bezwaren hebben tegen het werk dat ze geacht worden te doen. In deze inspiratiesessie nam Thomas Huttinga ons mee in zijn verhaal tijdens zijn loopbaan bij de IND. Hij vertelde over het gebrek van een gedegen wettelijke grondslag bij het tóch blijven uitvoeren van de IND over de nareismaatregel, waarbij een statushouder een woning moet hebben of nog zes maanden moet wachten na een beslissing om te kunnen worden herenigd met zijn of haar familie. 

• Wat zou jij doen?
  De leidinggevende en de stijl van leidinggeven is cruciaal in het open ontvangen van tegenspraak en het accuraat doorgeleiden van signalen. In deze sessie namen twee acteurs ons mee in enkele scenes, waarin zij dilemma’s uitspeelden.

• Welke structuur helpt jou bij het geven van tegenspraak?
  Zijn er binnen de bestaande structuur duidelijke personen, routes of procedures die ondersteuning bieden voor loyale tegenspraak? In deze sessie nam workshopbegeleider Mireille Groet ons mee in de wondere wereld van Lego. Mireille: “Lego helpt deelnemers om over te brengen welke hindernissen zij ervaren bij het bieden van tegenspraak. Daarnaast merkte ik dat ze het leuk vonden om te doen". Deelnemers vulden naderhand ‘inzichtkaarten’ in, waarin ze antwoord gaven op de vraag wat zij meenemen aan inzichten en acties. 
• Filmlezing
  Hoe ziet een organisatiecultuur, waar ruimte wordt ervaren voor het geven en ontvangen van loyale tegenspraak, eruit? Aan de hand van enkele inspirerende filmfragmenten gingen deelnemers met elkaar in gesprek. Film raakt en dat maakt het gesprek erover snel boeiend. Door samen te kijken en hierover te praten, zochten de deelnemers verdieping op over het eigen handelen en werden nieuwe mogelijkheden zichtbaar, voor jezelf en voor anderen.

Boek Loyale Tegenspraak

Ellen Viergever heeft van Enrico Viscione (projectleider project Loyale Tegenspraak) het Boek Loyale Tegenspraak in ontvangst genomen en zal daarmee alle activiteiten rondom het project voortzetten.

Het boek is een greep uit de verhalen, tools en inzichten die het projectteam de afgelopen jaren heeft opgedaan en is bedoeld voor ambtenaren om in hun eigen omgeving de ruimte voor loyale tegenspraak te verkennen en te vergroten. 

Aan het eind van het symposium was er ruimte tot netwerken. De organisatie kijkt tevreden terug op de bijeenkomst.