Verbindend Vakmanschap met oog op de toekomst

Nieuwsbericht | 12-10-2023 | 16:45

Vanuit Den Haag werd aangesloten bij the summit van de IDG´s 2023: Connecting the dots. Op woensdag 11 oktober 2023 was een zaal vol deelnemers bijeen vanuit rijksoverheid, gemeente en niet-overheden. Voor een deel werd de summit in Stockholm gevolgd, er was een presentatie van Sandra Pellegrom (SDG Nederland) een paneldiscussie, workshops en werden er vooral veel nieuwe verbindingen gemaakt. Een dag vol inzichten, inspiratie, harde realiteit en stappen naar een gezamenlijke toekomst.

Problemen en beter doen

De dag begon in Stockholm met een indrukwekkende presentatie van Eric Fernholm, een van de oprichters van de IDG’s, die vanuit een persoonlijk verhaal aangaf dat de problemen op dit moment door mensen komen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat er meer tijgers in Texas leven dan wereldwijd in het wild? En er gaan meer mensen dood door zelfmoord dan oorlog, terreur, rampen bij elkaar opgeteld. Het gevaar hierbij is dat uiteindelijk er een gevoel ontstaat van ‘er niet toe doen’, zeker bij de jeugd. De IDG´s zijn daarom geen doel op zich, maar richtingwijzers, waar een beweging achter zit. En hoewel we als mens problemen veroorzaken kunnen we onszelf ontwikkelen, we kunnen beter doen! Dat begint bij een beter gezamenlijk verhaal.

Goudvis in het aquarium

In een minstens zo aansprekende presentatie vroeg Phoebe Tickell, van Moral Immaginations, het publiek zich te verplaatsen in een goudvis. Stop je de meeste effort in het mooier maken van je aquarium en aanpassingen te doen die jij wil, of heb je ook nog verbinding met buiten? Laat mensen daarom verlangen naar de ‘eindeloze zee’, dan zijn de mogelijkheden ook eindeloos. Gaan we van een tijdperk van reden naar een tijdperk van verbeelding? Kunnen we een shift maken van wat we zien naar wat we willen doen voor het welzijn van het geheel?!

Een beetje verduurzamen kan niet

Sandra Pellegrom, SDG-coördinator Nederland, nam de zaal mee in hoe de IDG´s nodig zijn als moreel kompas om de SDG´s in beleid te laten landen. Het einddoel is immers wereldwijd menselijk welzijn. Tot nu toe gaat het met alle SDG´s nog niet de goede kant op, er is nog heel veel werk te verzetten. Om het voor Nederland concreter te maken zijn de SDG´s gekoppeld aan zes actuele transitieopgaven in Nederland. We moeten een kanteling krijgen naar een ander systeem, omdat je deze transities altijd in samenhang moet aanpakken. En bij verandering treedt spanning op, hierop moet je sturen en verandering moet je ook plannen. Daar ligt een taak voor de politiek. Gelukkig heb je ook al mensen die in de praktijk het verschil maken, die koploper zijn en het gewoon al doen. Een beetje verduurzamen kunnen we dus niet, we zijn gezamenlijk ‘all-in’ om de veranderingen tot stand te brengen.

Ons ‘zijn´ is slechts het beginpunt, het gaat om de connectie tot anderen.

Van me naar 'mwe'

In Stockholm hield Dan Siegel, professor psychiatrie UCLA en oprichter Mindsight Institute, een bespiegeling over hoe we naar ons ‘zelf’ kijken. Zien we onze identiteit en verlangens als iets wat zich alleen in ieder als individu afspeelt? Dan geeft dat fundamentele problemen. Het gaat om de onderlinge verbondenheid en hoe we onszelf daartoe verhouden. Ons ‘zijn´ is slechts het beginpunt, het gaat om de connectie tot anderen. Of zoals hij aangaf hoe komen we van ‘me’ naar ‘mwe’ (me + we). Want op het moment dat je je taal verandert begint ook je gedrag te veranderen.

Van groot en complex naar stappen in de praktijk

Bart Hamsma (Mindful Rijk), de host van de dag ging vervolgens in gesprek met een panel, bestaande uit Ivy de Bruin (programmanager SDG’s Nederland), Limke Tukker (programmamanager Grenzeloos Samenwerken) en Eva Rood (director Positive Change Initiative, Rotterdam School of Management). De problematiek voelt groot en zwaar en de omvang is complex, hoe kunnen we toch stappen maken? Eva geeft aan dat je vooral ook struikelend naar iets toe kan bewegen. En vooral beginnen, zo zijn de SDG´s onderdeel van een bachelor programma. “Er zijn mensen die afhaken, de kunst is om ze toch aan te spreken, vooral vanuit een positieve mindset. Daarbij hebben we iedereen nodig”, zo gaf Ivy aan. “En, zo vulde Limke aan, kijken naar initiatieven op groot en klein niveau, van het rijksbreed samenbrengen van programma´s en activiteiten die bijdragen aan het beter functioneren van de rijksdienst in de Ontwikkelagenda Rijksdienst, tot concrete projecten als ‘Iedereen een meester’, waarbij vrijwilligers worden ingezet in het onderwijs”. Ook is educatie natuurlijk belangrijk en hoe we elkaar aanspreken en ruimte geven. Verder ging het panelgesprek over het kijken naar waar spanning zit en hoe je daarmee aan de slag kunt. In ieder geval door het bespreekbaar te maken, kleine stapjes te zetten, het goede gedrag te voorleven en vooral door te doen. En bij thema´s waar we ons als ambtenaren mee bezig houden, zoals in IDG´s en bijvoorbeeld de Gids Ambtelijk Vakmanschap, zorg dat je openstaat voor perspectieven van anderen, zodat je olievlekwerking krijgt om het verder te brengen.

“het enige wat we kunnen is toegang tot bewustzijn cultiveren, we zijn wie we zijn, dat kunnen er niet verbeteren. Ons bewustzijn echter is grenzeloos”.

Bewustzijn

In het middagprogramma werd er nog een keer geschakeld naar Stockholm. Via een livestream sprak John Kabat Zinn, professor en oprichter van het Center for Mindfulness in Medicine, Health Care and Society. Tijdens zijn meditatie en vraaggesprek stond de vraag centraal ‘Wat betekent het om mens te zijn’? Leven en mediteren is wat hem betreft hetzelfde, we kunnen niet anders dan aanwezig zijn. We moeten leren om te leven op deze aarde, daarin zijn we elkaars leraren. Hoe gaan we dan volgens hem om met frustratie, ongemak en ongeduld? Kunnen we dat overwinnen? Zijn antwoord: “het enige wat we kunnen is toegang tot bewustzijn cultiveren, we zijn wie we zijn, dat kunnen er niet verbeteren. Ons bewustzijn echter is grenzeloos”.

Luisteren en IDG´s

In de workshops die volgden stond ‘Bewust luisteren’ centraal en aan de hand van concrete casuïstiek werd gekeken hoe je IDG´s kan inzetten om bij te dragen aan de SGD´s. Door de luistervragen en opdrachten werden de deelnemers geprikkeld in hun luistervaardigheden. De workshop over de IDG´s gaf inspiratie om zelf met eigen casuïstiek aan de slag te kunnen.

De dag werd afgerond door met draden de verbinding met elkaar zichtbaar te maken. Wij willen alle deelnemers bedanken voor hun mooie gesprekken en (nieuwe) verbindingen en veel dank aan alle collega´s die deze dag op zo´n korte tijd mogelijk hebben gemaakt. Deze dag smaakte naar meer, we gaan kijken hoe we de olievlek groter kunnen krijgen, wordt vervolgd!

Deze dag werd georganiseerd in samenwerking met Mindful Rijk en SDG Nederland.