Challenge wendbaarheid: and the winner is…….
Een wendbare rijksoverheid, die meebeweegt en snel inspeelt op ontwikkelingen in de samenleving, daar willen we allemaal aan werken. Dit vraagt om transparantie, flexibiliteit, snelheid en durf in ons handelen. Aan de wendbaarheid van onze overheidsorganisaties draagt iedereen zijn steentje bij.
Met deze woorden riep de themagroep Wendbaarheid ICBR (Han van Gelder (pSG Fin), Hillie Beentjes (pSG IenW) en Abigail Norville (pSG VWS, vz - foto hierboven) medewerkers op om de uitdaging aan te gaan en voorbeelden op te sturen van bijzondere wendbare trajecten binnen de rijksoverheid. In die trajecten gaat het naast inhoudelijke kennis ook vooral om het juiste gedrag: welk gedrag maakt nou het verschil? De challenge vond de eerste keer plaats en leverde maar liefst 26 inzendingen op van bijzondere wendbare cases (zie bijlage). Op donderdag 2 juni vond op het Ministerie van VWS in (fysieke en online) aanwezigheid van verschillende deelnemers de prijsuitreiking plaats, met als gastvouw Abigail Norville: “Wij willen de wendbaarheid van de rijksoverheid naar een hoger plan tillen. Door goede voorbeelden met elkaar te delen. Vandaag worden daarom drie inzendingen gepresenteerd die opvielen door hun kwaliteit en de totaal verschillende context waarin wendbaarheid werd getoond.
Het doen van onderzoek door de ILT naar de kwaliteit van oude en gebruikte voertuigen geëxporteerd naar Afrikaanse landen. Door actieve samenwerking met experts zoals van RDW, Douane en ID-lab kregen veldinspecties en deskstudies verdere diepgang. Hierdoor kreeg ILT een belangrijke informatiepositie op het onderwerp. De bevindingen maken duidelijk dat export van oude en vervuilende voertuigen vanuit Europa een groot probleem vormt voor luchtkwaliteit en verkeersveiligheid voor mensen in de landen van bestemmingen het wereldwijde klimaat. Het rapport wordt wereldwijd opgemerkt en is input voor herziening van Europese wetgeving.
Lessen over succesvol wendbaar gedrag vanuit deze case:
1) Samen met anderen optrekken: de benadering en informatie te verzamelen bij marktpartijen anders dan overheden, heeft veel kennis opgeleverd. Door actieve samenwerking met experts kreeg het onderzoek verdere diepgang.
2) Flexibel en creatief zijn: procedures versnellen of van eigen invulling voorzien en het verwerven van om direct te kunnen schakelen met medewerkers rondom de Staatssecretaris droegen bij aan het succes van dit traject.
3) Volharden en overtuigen: het was nodig de ILT en de beleidskolom te overtuigen dat het rapport een belangrijke boodschap bevatte. Hierin zijn continu dilemma’s afgepeld tussen wat mag, gezien je positie, en wat er moet gebeuren om resultaat te bereiken. Door volharding leidde dit tot publicatie van het rapport op het internationale podium.
Project rioolwatermonitoring covid
Inzenders: Jeroen Postma/VWS Janneke Verheijen (RIVM) en Imke Leenen (Unie van Waterschappen)
Na het uitbreken van de pandemie was er een grote behoefte aan accurate oplevering van coronacijfers op basis van rioolwatermonitoring. VWS, RIVM, Unie van Waterschappen, Waterschappen en waterlaboratoria hebben in korte tijd een rioolwatermonitoring opgezet, inclusief het logistieke proces om de gegevens op de juiste manier, tijd en plaats beschikbaar te krijgen. Een uitdaging op korte termijn, in een hectische tijd.
Lessen over succesvol wendbaar gedrag vanuit deze case:
1) Gezamenlijk commitment en focus uitspreken: met alle partijen rond de tafel;
2) Resultaatgericht werken: korte lijnen hebben en samen vanuit het gezamenlijke doel kijken wat er mogelijk is;
3) Oog voor de ander hebben: naast inhoud ook oog hebben voor de persoon en werkwereld van de ander.
Inspringers
Inzenders: Christa Greweldinger en Nargish Bhawanidin/BZK
BZK wil medewerkers vaker tijdelijk over de grenzen van DG’s/ directies heen inzetten en zo opgaven sneller en beter bemensen, van elkaar leren en medewerkers ontwikkelkansen bieden. Dat willen ze snel en zonder belemmeringen kunnen regelen. De inzet van inspringers biedt deze oplossing. Inspringer zijn is geen functie, maar een bereidheid. Met een aanmelding als inspringer geef je aan: ik zou wel een tijdelijke klus bij een ander onderdeel van BZK willen doen. Of willen inspringen als de nood elders hoog is. Bijvoorbeeld bij een crisis, nieuwe opgave ofpiekmoment in de uitvoering.”
Lessen over succesvol wendbaar gedrag vanuit deze case:
1) Steun van de Bestuursraad organiseren: commitment van de top helpt!
2) De “Ja, tenzij”-regel toepassen: in principe wordt ja gezegd tegen de wens van een medewerker om in te springen op een klus. Wendbaarheid van de organisatie en de ontwikkelwensen staan hiermee boven (tijdelijke) capaciteitsvraagstukken en andere wensen.
3) Durf en lef tonen: durf bijvoorbeeld de administratieve lasten weg te laten.
Het geheim en de tip van de winnaar
Na de drie presentaties volgt het spannende moment waarop door Herma Slob van VWS de winnaar van de challenge Wendbaarheid wordt bekendgemaakt: de inzending “Used vehicles exported to African countries” van ILT is de gelukkige. Van de drie genomineerde inzendingen zijn cartoons gemaakt door Elco van Staveren. Winnares: Marietta Harjono ontvangt als onderdeel van de prijs een ingelijst exemplaar van deze cartoon. Marietta: “Ik denk dat het belangrijkste was dat we een enorme drive hadden, dat we vonden dat de boodschap de buitenwereld in moest gaan want het kan de luchtkwaliteit van miljoenen mensen ten goede komen. Ik heb veel in ontwikkelingslanden gereisd en telkens als je er in de grote steden komt, zoals Jakarta of Abidjan, dan realiseer je in wat voor slechte luchtkwaliteit mensen daar moeten leven en wat voor gevolgen dat heeft. Dat is zeker ook een grote motivator om daar iets aan te doen en om vanuit de exportkant te bekijken: hoe kunnen we daar een bijdrage aan leveren.” Tips van Marietta voor collega’s om succesvol te zijn in wendbare trajecten: “Je moet volharden. Ga voor diepgang in je project, zorg dat je de feiten op orde hebt, een goed verhaal hebt, overtuigd bent en volhardt!”
