Spelenderwijs vertrouwd raken met Opgavegericht werken: deze Koerskaarten helpen je

De roep om binnen de overheid meer Opgavegericht samen te werken klinkt steeds luider. Maar verstaat iedereen er hetzelfde onder? En spreken we dezelfde taal? Dinsdag 2 maart lanceerde de interdepartementale werkgroep, twee serious games over Opgavegericht werken: De Koerskaarten ‘Opgavegericht werken: Wat is het’ en ‘Opgavegericht werken: Hoe doe je dat?’.

Complexe materie hanteerbaar

Een serious game is een methode om complexe materie inzichtelijk en eigen te maken. Opgavegericht werken is een manier van samenwerken, waarbij we over de grenzen van organisaties heen elkaar opzoeken. Sommigen doen het al maar zijn zich er niet van bewust, voor anderen is het een nieuwe manier van werken. Maar wat is het dan? En hoe doe jij het? Daarom is het goed om inzicht te krijgen in de verschillende werkwijzen. En om de specifieke kenmerken van Opgavegericht werken verder te verkennen. Opgavegericht werken vereist een brede blik en dito aanpak, waarbij de focus op producten en diensten wordt verlegd naar een groter perspectief. De initiatiefnemers van de kaarten willen een boost geven aan de verdere toepassing van Opgavegericht werken binnen het Rijk.

Rijksbreed initiatief

OCW was al gestart om met Koerskaarten een opgavegerichte werkwijze meer vorm en inhoud te geven binnen het ministerie. OCW-organisatieadviseur Anne Jette van Loon, een van de initiatiefnemers, wilde echter meer: “Als je praat over samenwerken over grenzen heen, dan moet je aanpak daar ook bij aansluiten.”. Dit werd herkend in het Interdepartementaal Netwerk Organisatieontwikkeling Rijk (INOR), waarna ook andere collega’s zich aansloten bij de interdepartementale werkgroep. Uiteindelijk zijn 8 medewerkers vanuit verschillende ministeries en uitvoeringsorganisaties aan de slag gegaan met de co-creatie. Later ook aangevuld met collega’s vanuit allerlei organisaties om actief mee te werken in ontwerp- en testsessies.

Renate Beckers, werkzaam binnen UBR|Rijksconsultants, haakte graag aan: “Toen wij in INOR-verband onderzochten, welke leervormen binnen het Rijk rond het thema Opgavegericht werken beschikbaar zijn, bleek dat meerdere departementen van plan waren om een Koerskaart te ontwikkelen. Het was een logische stap om de handen inéén te slaan. Daarbij hebben we ook dankbaar gebruik gemaakt van de begeleiding van bureau De Koers die ontwikkeling van Koerskaarten en de digitale vorm daarvan, de Roadmapp, zeer professioneel aanpakken.” De Koers is een externe partij die is gespecialiseerd in het ontwikkelen van deze fysieke en online spellen om samen met de afnemers een inhoudelijk thema bespreekbaar en eigen te maken. De fysieke versie heet Koerskaart, de digitale versie heet RoadMapp. De spellen bevatten een serie vragen waarover je het gesprek voert met een groep.

In dialoog met alle partijen

Opgavegericht werken wordt vaak ervaren als een abstract en misschien wel een sociaal wenselijk en een beetje magisch begrip. Lisette de Waard, die meedoet vanuit het SGO-programma Grenzeloos Samenwerken: “Daar moeten we binnen de overheid met elkaar en voor de maatschappij zowel betekenis, als concrete invulling aan geven. Het spelen van deze Koerskaarten kan daarbij helpen. We hopen dat uiteindelijk overal binnen de overheid groepen mensen of teams met elkaar de dialoog aangaan over Opgavegericht werken. Het gaat niet over goed of fout, maar om welke werkwijze het beste past in welke situatie. Het wordt tijd dat we ons handelingsrepertoire uitbreiden, omdat de tijden veranderd zijn.”. Het werk bij de overheid is complexer geworden door de toegenomen dynamiek en onder invloed van nieuwe ontwikkelingen binnen de samenleving, politiek en technologie. Maatschappelijke opgaven houden zich niet aan grenzen van organisaties en vragen samenwerking over grenzen heen. Goede overheidsdienstverlening en beleid dat werkt vraagt om een overheid midden in de samenleving, die aansluit bij de burger en dus meer opgavegericht werkt.