Grenzeloos samenwerken: Houden van mensen

Wat betekent grenzeloos samenwerken voor jou, wanneer zie je het gebeuren en welke belemmeringen zie je? In een aantal sessies hebben Limke Tukker en Misja Oosterwijk deze drie vragen gesteld aan verschillende teams binnen het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dat resulteerde in een drietal mindmaps. Een serie van drie blogs over de uitkomsten.

Structure en agency

De opgehaalde inzichten zijn verdeeld in twee elementen: structure en agency. Volgens de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) is het menselijk handelen een combinatie van deze twee elementen: Je gedrag wordt bepaald door wat jouw afwegingen beïnvloedt en door je handelen zelf. Deze twee elementen zijn altijd een samenspel.

De oogst

In de mindmap, zie onderstaande afbeelding, zijn de opgehaalde inzichten weergegeven. Dit geeft een eerste beeld van wat er nodig is om grenzeloos samenwerken tot normaal gedrag in en tussen ministeries te maken. We pikken er een paar inzichten uit.

Een belangrijk, maar ook lastig grijpbaar element dat het handelen stuurt is cultuur. Bij cultuur gaat het over een meer systemisch Bij cultuur gaat het over onder andere het verkrijgen van systemisch inzicht. Systemisch wil vooral duiden wat de (on)geschreven regels, patronen en dynamieken zijn binnen je werkomgeving. Gerelateerd aan grenzeloos samenwerk betekent systemisch in dit geval willen, doen (of kunnen) en mogen. Dus: in hoeverre gaat je voorkeur uit naar willen samenwerken, en in hoeverre doe je of kan je dat, en in hoeverre krijg je daar de ruimte voor in je dagelijkse werkpraktijk.

Leiderschap

Dit brengt ons op het punt leiderschap. Openheid en rolduidelijkheid worden als belangrijke elementen genoemd. En ‘niet directief leiderschap’ wordt zeer gewaardeerd, omdat er dan meer ruimte ontstaat voor eigen inbreng en initiatieven in samenwerking. Aan de Agency-kant van de mindmap valt op dat het niet alleen van belang is een gezamenlijk doel of belang te hebben en de maatschappelijke opgave centraal te stellen. Maar dat het ook gaat om ‘houden van mensen’. Ofwel, je verdiepen in de anderen met wie je aan tafel zit, in wat hun drijfveren of beren op de weg zijn. Als de ‘anderen’ dat ook doen geeft dat vertrouwen en ruimte voor het bespreekbaar maken van verschillende belangen, spanningen enzovoort. Een belangrijke voorwaarde voor grenzeloos samenwerken.